De verbeterde KNMG Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld

Kindermishandeling en huiselijk geweld

Artsen hebben een zorgplicht voor kinderen en volwassenen die schade door kindermishandeling en huiselijk geweld kunnen oplopen. Maar de afweging of en hoe u actie onderneemt, is vaak niet eenvoudig. U ziet signalen, maar zou het echt zo ernstig zijn? En rechtvaardigt dit ingrijpen van buitenaf?

De KNMG-meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld (2018) vormt de professionele norm voor artsen.

De KNMG-meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld uit 2015 is herzien. De nieuwe meldcode is sinds 22 november 2018 verplicht voor alle artsen.

In 2018 hebben gefaseerd enkele belangrijke ontwikkelingen plaatsgevonden die aan de basis liggen van de herziening van de KNMG-meldcode uit 2015. Voor de zomer heeft Cluster 2 artsencoalitie (medische sector), in opdracht van het ministerie van VWS, een afwegingskader ontwikkeld met drie belangrijke professionele normen en vijf afwegingsvragen in stap 5 van de KNMG-meldcode. Dit cluster bestond uit KNMG, AJN, LHV, NHG, NVK, NVSHA, NVvP, VVAK, NVKG, en KNMT en als meelezers InEen, NVvH, NVKC kinderchirurgie, NVT, FMG en Verenso.

Belangrijkste veranderingen

De belangrijkste wijzigingen in de nieuwe KNMG-meldcode op een rij:

Stap 5 van het stappenplan bevat nu het afwegingskader
De onderdelen kindermishandeling en volwassenengeweld zijn samengevoegd tot één geheel. Daardoor kent de meldcode nog maar één stappenplan, voor zowel kindermishandeling als huiselijk geweld
In stap 4 van het stappenplan staat een striktere uitleg van de juridische mogelijkheden om vóór een melding te overleggen met andere betrokken professionals
In stap 2 is voor het (verplicht) advies bij Veilig Thuis, een voorkeur opgenomen om advies bij de vertrouwensarts te vragen.
Naast de (wettelijk verplichte) kindcheck is er in stap 1 nu ook een mantelzorgverleningscheck opgenomen. Deze is ontleend aan de nieuwe Richtlijn vermoeden van ouderenmishandeling in het medisch-specialistische zorgdomein, NVKG, november 2018.

Bijzondere doelgroepen en typen geweld

In de nieuwe meldcode is er ook extra aandacht voor bijzondere vormen van geweld, zoals mensenhandel en ouderenmishandeling. Vijftig zorg- en welzijnsorganisaties hebben hun krachten gebundeld en factsheets ontwikkeld voor professionals om bijzondere typen geweld te herkennen. De factsheets geven informatie over het type geweld, belangrijke risicofactoren en signalen, tips voor bij het doorlopen van het stappenplan van de meldcode, cijfers en verwijsmogelijkheden. De factsheets zijn te downloaden via www.huiselijkgeweld.nl/typengeweld.

Districtsbijeenkomsten

De komende periode vinden verschillende districtsbijeenkomsten plaats waar de herziene meldcode met het afwegingskader wordt toegelicht en met casuïstiek wordt geoefend. Vragen van artsen worden beantwoord door beleidsmedewerkers van de KNMG en vertrouwensartsen van Veilig Thuis.

Extra handvatten om adequaat te handelen

De KNMG wil de kennis van (aankomende) artsen vergroten zodat zij adequaat kunnen handelen bij een vermoeden van kindermishandeling en huiselijk geweld. De KNMG-handreiking Competentieprofiel Kindermishandeling en huiselijk geweld geeft wetenschappelijke verenigingen, opleiders en aios handvatten om de competenties aan te leren, de lacunes in hun competenties te identificeren en zich waar nodig extra te (laten) scholen.

E-learning

De vervolgcursus Huiselijk geweld tegen volwassenen (KNMG, Augeo Foundation, LHV en InEen) besteedt aandacht aan de kindcheck. De e-learning is geaccrediteerd voor medisch specialisten, huisartsen en sociaal geneeskundigen.